Trang Chính
Nhiều loại vi khuẩn có thể gây viêm phổi cho những hình ãnh quang khác nhau. Tuy vậy hình ảnh tổn thương phổi do các vi khuẩn khác nhau không đặc hiệu không cho phép chẩn đoán chắc chắn loại vi khuẩn gây bệnh
Hinh ảnh tổn thương phổi trên phim x quang phụ thuộc vào đường lây bệnh của vi khuẩn, tính chất của vi khuẩn và dáp ứng miễn dịch cơ thể
Có hai loại đường lây của vi khuẩn: Đường khí và đường máu
* Viêm phổi có di bệnh theo đường khí: Thường có hai dạng tổn thương
- Dạng tổn thương phế nang: ban đầu cấc phế nang bị lấp đầy bởi dịch và các sản phẩm của quá trình viêm. Dịch này lan rộng ra xung quanh bowircacs lỗ kohn và ống Lambert cuuois cùng chiếm toàn bộ phân thùy, thùy do đó trên phim Xquang biểu hiện là dấu hiệu của hội chứng phế nang
- Dạng tổn thương phế quản – phế nang: Ban đầu tổn thương nhiều ổ ở phế quản tận sau đó dịch viêm lan đến các chùm phế nang xung quanh. Trên phim Xquang là dấu hiệu của hội chứng phế nang
* Viêm phổi có di bệnh theo đường máu: Là viêm phổi thứ phát sau một ổ viêm từ xa , vj khuẩn dừng lại ở phổi gây viêm tắc mao mạch huyết khối và phát triển thành các ổ tổn thương. Trên phim Xquang là dấu hiệu của hội chứng phế quản - phế nang
1 VIÊM PHỔI DO VI RUS
- Là bệnh hay gặp nhất
Trên phim Xquang:
. + Hình mờ phế nang hay gặp ở đáy phổi
. + Đôi khi có phản ứng màng phổi nhẹ ( tù góc sườn hoành)
. + Một số trường hợp có thể gây phù phổi lan tỏa
2 VIÊM PHỔI THÙY CẤP TÍNH DO PHẾ CẦU TRÙNG
Bệnh do phế cầu trung gây lên và di bệnh chủ yếu theo đường khí
*Lâm sàng: Sốt, ho, đau ngực
*Khám: rì rào PN giảm một vùng ,gõ đục vùng tương ứng,nghe phổi có ran ẩm nổ..
*XN:
-CTM: BC tăng chủ yếu BCĐN
-VSS Tăng
*Phim Xquang:
-GĐ đầu:
. + Hình mờ của hội chứng PN chiểm cả 1 thùy hoặc phân thùy phổi, mờ hình tam giác
. + Đỉnh quay về phía rốn phổi, bờ hình mờ đẩy lồi ra ngoài
. + Vị trí hay gặp ở thùy giữa hoặc thùy dưới, bên phải gặp nhiều hơn bên trái
. + Có thể có tù góc sườn hoành (dịch phản ứng)
Nếu được điều trị kịp thời hình mờ dần thoái lui, được thay thế bằng các sợi xơ giống hình tơ nhện (lưu ý dấu hiệu Xquang mất đi chậm hơn dấu hiệu lâm sàng)
- GĐ sau: Nếu không được điều trị kịp thời bệnh tiến triển trên phim thấy
. + Mờ đậm không đều một vùng, có thể thấy hình mức nước hơi trong khối mờ ( Áp xe hóa mủ được thát ra ngoài qua phế quản)
. + Nếu mủ được thoát vào màng phổi gây tràn mủ màng phổi
3 MỘT SỐ LOẠI VIÊM PHỔI CÓ HÌNH ẢNH ĐẶC BIỆT
*Viêm phổi do tụ cầu vàng: Thường tiến triển nhanh
- Xquang: Hình nốt mờ rải rác kích thước không đều nhau ở 1 hoặc cả 2 bên phổi tiến triển nhanh thanh áp xe hóa (nếu không được điều trị kịp thời)
* Viêm phổi do vj trùng Klebsiella: Thường ở những bệnh nhan suy yếu hoặc suy giảm miễn dịch
- Xquang: Là hình mờ có hệ thống, có giới hạn, rãnh liên thùy lồi về hướng phổi lành, tiến triển nhanh thành hoại tử và tràn mủ màng phổi
*Viêm phổi do vj rus tế bào khổng lồ (cytomégalo – vius), herpes
Thường gặp ở người suy giảm miễn dịch
- Xquang: Hình mờ lan tỏa hai trường phổi , có tính chất hội lưu hoặc có dạng những hạt kê
(trích bài của Bs Nguyễn văn Nhã)
Hinh ảnh tổn thương phổi trên phim x quang phụ thuộc vào đường lây bệnh của vi khuẩn, tính chất của vi khuẩn và dáp ứng miễn dịch cơ thể
Có hai loại đường lây của vi khuẩn: Đường khí và đường máu
* Viêm phổi có di bệnh theo đường khí: Thường có hai dạng tổn thương
- Dạng tổn thương phế nang: ban đầu cấc phế nang bị lấp đầy bởi dịch và các sản phẩm của quá trình viêm. Dịch này lan rộng ra xung quanh bowircacs lỗ kohn và ống Lambert cuuois cùng chiếm toàn bộ phân thùy, thùy do đó trên phim Xquang biểu hiện là dấu hiệu của hội chứng phế nang
- Dạng tổn thương phế quản – phế nang: Ban đầu tổn thương nhiều ổ ở phế quản tận sau đó dịch viêm lan đến các chùm phế nang xung quanh. Trên phim Xquang là dấu hiệu của hội chứng phế nang
* Viêm phổi có di bệnh theo đường máu: Là viêm phổi thứ phát sau một ổ viêm từ xa , vj khuẩn dừng lại ở phổi gây viêm tắc mao mạch huyết khối và phát triển thành các ổ tổn thương. Trên phim Xquang là dấu hiệu của hội chứng phế quản - phế nang
1 VIÊM PHỔI DO VI RUS
- Là bệnh hay gặp nhất
Trên phim Xquang:
. + Hình mờ phế nang hay gặp ở đáy phổi
. + Đôi khi có phản ứng màng phổi nhẹ ( tù góc sườn hoành)
. + Một số trường hợp có thể gây phù phổi lan tỏa
2 VIÊM PHỔI THÙY CẤP TÍNH DO PHẾ CẦU TRÙNG
Bệnh do phế cầu trung gây lên và di bệnh chủ yếu theo đường khí
*Lâm sàng: Sốt, ho, đau ngực
*Khám: rì rào PN giảm một vùng ,gõ đục vùng tương ứng,nghe phổi có ran ẩm nổ..
*XN:
-CTM: BC tăng chủ yếu BCĐN
-VSS Tăng
*Phim Xquang:
-GĐ đầu:
. + Hình mờ của hội chứng PN chiểm cả 1 thùy hoặc phân thùy phổi, mờ hình tam giác
. + Đỉnh quay về phía rốn phổi, bờ hình mờ đẩy lồi ra ngoài
. + Vị trí hay gặp ở thùy giữa hoặc thùy dưới, bên phải gặp nhiều hơn bên trái
. + Có thể có tù góc sườn hoành (dịch phản ứng)
Nếu được điều trị kịp thời hình mờ dần thoái lui, được thay thế bằng các sợi xơ giống hình tơ nhện (lưu ý dấu hiệu Xquang mất đi chậm hơn dấu hiệu lâm sàng)
- GĐ sau: Nếu không được điều trị kịp thời bệnh tiến triển trên phim thấy
. + Mờ đậm không đều một vùng, có thể thấy hình mức nước hơi trong khối mờ ( Áp xe hóa mủ được thát ra ngoài qua phế quản)
. + Nếu mủ được thoát vào màng phổi gây tràn mủ màng phổi
3 MỘT SỐ LOẠI VIÊM PHỔI CÓ HÌNH ẢNH ĐẶC BIỆT
*Viêm phổi do tụ cầu vàng: Thường tiến triển nhanh
- Xquang: Hình nốt mờ rải rác kích thước không đều nhau ở 1 hoặc cả 2 bên phổi tiến triển nhanh thanh áp xe hóa (nếu không được điều trị kịp thời)
* Viêm phổi do vj trùng Klebsiella: Thường ở những bệnh nhan suy yếu hoặc suy giảm miễn dịch
- Xquang: Là hình mờ có hệ thống, có giới hạn, rãnh liên thùy lồi về hướng phổi lành, tiến triển nhanh thành hoại tử và tràn mủ màng phổi
*Viêm phổi do vj rus tế bào khổng lồ (cytomégalo – vius), herpes
Thường gặp ở người suy giảm miễn dịch
- Xquang: Hình mờ lan tỏa hai trường phổi , có tính chất hội lưu hoặc có dạng những hạt kê
(trích bài của Bs Nguyễn văn Nhã)