Trang Chính
KỸ THUẬT KHÂU VẾT THƯƠNG
Có nhiều phương pháp khâu vết thương. Việc lựa chọn phương pháp khâu vết thương phụ thuộc vào các yếu tố sau đây:
o Hình dáng của vết thương
o Vị trí giải phẫu của vết thương
o Độ dày của vết thương
o Mức độ căng của hai mép vết thương
o Yêu cầu về thẩm mỹ của vết thương
Mặc dù có nhiều thay đổi trong kỹ thuật khâu và chất liệu chỉ khâu, việc khâu vết thương cần đạt được các yêu cầu sau:
o Đóng kín các khoảng chết
o Hỗ trợ vết thương cho đến khi sự lành vết thương đủ để chịu một lực căng có xu hướng làm hở hai mép vết thương.
o Hai mép vết thương bằng mặt và khít sát nhau
o Cầm được máu và ngăn đượchiện tượng nhiễm trùng.
Các phương pháp khâu vết thương chính bao gồm : khâu mủi rời, khâu mủi liên tục (hình 21), khâu mũi đệm thẳng đứng (hình 22), khâu mủi đệm nằm ngang (hình 23), khâu mủi trong da (hình 26), mủi khâu lộn mép (hình 24), mủi khâu chịu lực (hình 25) và khâu mủi vòng (hình 26).
Hình 21- Mủi khâu rời và liên tục
Hình 22- Mủi khâu đệm thẳng đứng
Hình 23- Mủi khâu đệm nằm ngang
A
B C
Hình 24- Mủi khâu lộn mép (lambert-A, connell-C, mủi khâu lấy niêm mạc ruột, cushing-B, mủi khâu không lấy niêm mạc ruột)
Hình 25- Mủi khâu chiụ lực
Hình 26- Mủi khâu trong da và mủi khâu vòng
Mủi khâu rời là loại mủi khâu thường được sử dụng nhất.
Khi sử dụng mủi khâu rời, cần chú ý các điều sau đây:
o Mủi khâu phải “cắn” đều hai phía vết thương.
o Kim khâu đi vào bề mặt da ở góc 90° và đi ra khỏi bề mặt da cũng ở góc độ đó.
o Khi hai mép vết thương không cân bằng, khâu áp mép lớn vào mép nhỏ để hạn chế lực căng trên mép nhỏ.
o Chỉ sử dụng mủi khâu rời nếu lực căng hai mép vết thương không đáng kể.
o Sử dụng chỉ không tan để khâu. Cắt chỉ vào thời điểm thích hợp.
Mủi khâu liên tục chỉ có một lợi điểm duy nhất là thời gian khâu nhanh. Các bất lợi của mủi khâu này bao gồm: hai mép da ít bằng mặt hơn và sẹo xấu hơn các mủi khâu khác.
Mủi khâu đệm thẳng đứng là mủi khâu được chọn lựa khi có sự căng giữa hai mép vết thương. Với mủi khâu này, hai mép da bằng mặt hơn. Tuy nhiên, mủi khâu này tốn nhiều thời gian hơn các mủi khác.
So với mủi khâu đệm thẳng đứng, mủi khâu đệm nằm ngang tạo ra lực hỗ trợ phân bố đều trên vết thương hơn. Tuy nhiên, với mủi khâu đệm nằm ngang, hai mép vết thương không có xu hướng áp sát vào nhau. Ứng dụng duy nhất của mủi khâu đệm nằm ngang là dùng để khâu vết thương gan. Mủi khâu đệm có tác dụng cầm máu mặt cắt gan, không xé rách nhu mô gan, đồng thời mở vết thương ra bề mặt, tránh nguy cơ tụ dịch trong nhu mô gan sau mổ.
Mủi khâu lộn mép và mũi khâu vòng được sử dụng nhiều trong khâu nối ống tiêu hoá. Với mủi khâu này, thanh mạc ống tiêu hoá được lộn vào trong, tránh được nguy cơ dính ruột sau mổ.
Mủi khâu chịu lực được sử dụng để khâu đóng các thành bụng khó. Đó là các trường hợp thành bụng quá căng sau khi đóng (BN béo phì, BN bị hen suyễn hay viêm phế quản mãn tính, tình trạng tăng áp lực trong xoang bụng…) hay thành bụng khó có khả năng lành (BN lớn tuổi, BN bị suy giảm sức đề kháng…).
Chỉ dùng để khâu mủi khâu chịu lực tốt nhất là chỉ nylon hay chỉ thép. Mủi khâu lấy hết cả bề dày của thành bụng. Sau khi khâu, không xiết các mối chỉ, tiếp tục khâu đóng thành bụng theo cách thức thông thường. Sau khi đã kết thúc việc khâu đóng lớp da mới xiết các mối chỉ của mủi khâu chịu lực. Các đầu chỉ của mủi khâu chịu lực sẽ được luồn qua một ống ngắn làm bằng nhựa hay cao su trước khi xiết. Mủi khâu chịu lực được cắt chỉ sau 2-4 tuần.
Thời điểm cắt chỉ của các mủi khâu thay đổi, tuỳ thuộc vào hai yếu tố chính:
o Khả năng chịu lực nội tại của vết thương. Trung bình một vết thương sẽ đạt 8% khả năng chịu lực sau 1-2 tuần.
o Lực căng hai mép của vết thương.
Thời gian cắt chỉ trung bình của vết thương vùng mặt là 5-7 ngày, vùng cổ là 7 ngày, da đầu: 10 ngày, vùng thân và chi trên 8-10 ngày, chi dưới 10-14 ngày.
Cắt chỉ muộn có thể dẫn đến nhiễm trùng vết thương. Cắt chỉ muộn cũng có thể dẫn đến hiện tượng biểu mô hoá quanh sợi chỉ, làm cho sẹo có hình “xương cá”.
Có nhiều phương pháp khâu vết thương. Việc lựa chọn phương pháp khâu vết thương phụ thuộc vào các yếu tố sau đây:
o Hình dáng của vết thương
o Vị trí giải phẫu của vết thương
o Độ dày của vết thương
o Mức độ căng của hai mép vết thương
o Yêu cầu về thẩm mỹ của vết thương
Mặc dù có nhiều thay đổi trong kỹ thuật khâu và chất liệu chỉ khâu, việc khâu vết thương cần đạt được các yêu cầu sau:
o Đóng kín các khoảng chết
o Hỗ trợ vết thương cho đến khi sự lành vết thương đủ để chịu một lực căng có xu hướng làm hở hai mép vết thương.
o Hai mép vết thương bằng mặt và khít sát nhau
o Cầm được máu và ngăn đượchiện tượng nhiễm trùng.
Các phương pháp khâu vết thương chính bao gồm : khâu mủi rời, khâu mủi liên tục (hình 21), khâu mũi đệm thẳng đứng (hình 22), khâu mủi đệm nằm ngang (hình 23), khâu mủi trong da (hình 26), mủi khâu lộn mép (hình 24), mủi khâu chịu lực (hình 25) và khâu mủi vòng (hình 26).
Hình 21- Mủi khâu rời và liên tục
Hình 22- Mủi khâu đệm thẳng đứng
Hình 23- Mủi khâu đệm nằm ngang
A
B C
Hình 24- Mủi khâu lộn mép (lambert-A, connell-C, mủi khâu lấy niêm mạc ruột, cushing-B, mủi khâu không lấy niêm mạc ruột)
Hình 25- Mủi khâu chiụ lực
Hình 26- Mủi khâu trong da và mủi khâu vòng
Mủi khâu rời là loại mủi khâu thường được sử dụng nhất.
Khi sử dụng mủi khâu rời, cần chú ý các điều sau đây:
o Mủi khâu phải “cắn” đều hai phía vết thương.
o Kim khâu đi vào bề mặt da ở góc 90° và đi ra khỏi bề mặt da cũng ở góc độ đó.
o Khi hai mép vết thương không cân bằng, khâu áp mép lớn vào mép nhỏ để hạn chế lực căng trên mép nhỏ.
o Chỉ sử dụng mủi khâu rời nếu lực căng hai mép vết thương không đáng kể.
o Sử dụng chỉ không tan để khâu. Cắt chỉ vào thời điểm thích hợp.
Mủi khâu liên tục chỉ có một lợi điểm duy nhất là thời gian khâu nhanh. Các bất lợi của mủi khâu này bao gồm: hai mép da ít bằng mặt hơn và sẹo xấu hơn các mủi khâu khác.
Mủi khâu đệm thẳng đứng là mủi khâu được chọn lựa khi có sự căng giữa hai mép vết thương. Với mủi khâu này, hai mép da bằng mặt hơn. Tuy nhiên, mủi khâu này tốn nhiều thời gian hơn các mủi khác.
So với mủi khâu đệm thẳng đứng, mủi khâu đệm nằm ngang tạo ra lực hỗ trợ phân bố đều trên vết thương hơn. Tuy nhiên, với mủi khâu đệm nằm ngang, hai mép vết thương không có xu hướng áp sát vào nhau. Ứng dụng duy nhất của mủi khâu đệm nằm ngang là dùng để khâu vết thương gan. Mủi khâu đệm có tác dụng cầm máu mặt cắt gan, không xé rách nhu mô gan, đồng thời mở vết thương ra bề mặt, tránh nguy cơ tụ dịch trong nhu mô gan sau mổ.
Mủi khâu lộn mép và mũi khâu vòng được sử dụng nhiều trong khâu nối ống tiêu hoá. Với mủi khâu này, thanh mạc ống tiêu hoá được lộn vào trong, tránh được nguy cơ dính ruột sau mổ.
Mủi khâu chịu lực được sử dụng để khâu đóng các thành bụng khó. Đó là các trường hợp thành bụng quá căng sau khi đóng (BN béo phì, BN bị hen suyễn hay viêm phế quản mãn tính, tình trạng tăng áp lực trong xoang bụng…) hay thành bụng khó có khả năng lành (BN lớn tuổi, BN bị suy giảm sức đề kháng…).
Chỉ dùng để khâu mủi khâu chịu lực tốt nhất là chỉ nylon hay chỉ thép. Mủi khâu lấy hết cả bề dày của thành bụng. Sau khi khâu, không xiết các mối chỉ, tiếp tục khâu đóng thành bụng theo cách thức thông thường. Sau khi đã kết thúc việc khâu đóng lớp da mới xiết các mối chỉ của mủi khâu chịu lực. Các đầu chỉ của mủi khâu chịu lực sẽ được luồn qua một ống ngắn làm bằng nhựa hay cao su trước khi xiết. Mủi khâu chịu lực được cắt chỉ sau 2-4 tuần.
Thời điểm cắt chỉ của các mủi khâu thay đổi, tuỳ thuộc vào hai yếu tố chính:
o Khả năng chịu lực nội tại của vết thương. Trung bình một vết thương sẽ đạt 8% khả năng chịu lực sau 1-2 tuần.
o Lực căng hai mép của vết thương.
Thời gian cắt chỉ trung bình của vết thương vùng mặt là 5-7 ngày, vùng cổ là 7 ngày, da đầu: 10 ngày, vùng thân và chi trên 8-10 ngày, chi dưới 10-14 ngày.
Cắt chỉ muộn có thể dẫn đến nhiễm trùng vết thương. Cắt chỉ muộn cũng có thể dẫn đến hiện tượng biểu mô hoá quanh sợi chỉ, làm cho sẹo có hình “xương cá”.